Author: admin

Út að drepa túrista nefnist nýjasta bók Þórarins Leifssonar sem einnig teiknaði í hana myndir og braut um. Í bókinni segir af lífsþreyttum leiðsögumanni, Kalman Pétri, sem leggur í enn eina ferðina með erlenda ferðamenn en sú stefnir þó í að vera öllum öðrum ólík. Einn ferðamannanna finnst myrtur á hóteli í upphafi bókar og virðist nokkuð ljóst að einn hinna ferðamannanna er morðinginn. Lögreglan hefur rannsókn og Kalman leggur grunlaus af stað með fulla rútu af ferðamönnum og fúllynda bílstjórann Magga.

Þetta er glæpasaga og um leið svipmynd af íslenskri ferðaþjónustu, að því er fram kemur í tilkynningu og titillinn sagður leikur að þeirri þversögn að þótt stór hluti þjóðarinnar lifi af þerðaþjónustu séu tilfinningar margra Íslendinga til túrista ansi flóknar. Þeir bæði hati þá og elski.

Stífur rammi

Þórarinn hefur skrifað bækur fyrir börn og fullorðna og flær verið þýddar á fjölda tungumála. En nú kveður við nýjan tón því þetta er hans fyrsta glæpasaga. Hann er spurður að því hvers vegna hann hafi ákveðið að skrifa krimma. „Mig langaði til að gera bók sem myndi fá fleiri lesendur þannig að ég ákvað að gera stutta kafla, einskorðaða við þúsund orð, minnir mig. Ég hef verið svo mikið í tilraunum að ég ákvað að setja einhvern stífan ramma utan um þetta og taka þá eitthvað sem er vinsælt og það eru til dæmis krimmar,“ svarar Þórarinn. „Ég vildi fá einhverja skál utan um efnið svo það myndi ekki flæða í allar áttir. Vaða úr einu sjónarhorni í annað, hafa stutta kafla. Þetta er svolítið eins og Netflix-sería.“

– Þú setur mjög skemmtilegan fyrirvara áður en sagan hefst, biður lesanda að athuga að fordómar, kynfláttahatur, fitusmánun, karlremba, kvenfyrirlitning, minnihlutasmánun, mistök í leiðsögn og ýmiss konar óeðli séu ekki höfundar.

„Já, já, nú á tímum er nauðsynlegt að hafa alltaf fyrirvara. Málið er að flað er alltaf hætta á því að lesandinn tengi karakterana of mikið við mig og flá losna ég aldrei við þennan stimpil og hætti væntanlega að fá vinnu sem leiðsögumaður,“ svarar Þórarinn kíminn. Kalman siðlaus og brotinn

– Mig langaði einmitt að spyrja þig hvort leiðsögumaðurinn Kalman Pétur sé að miklu leyti þú sjálfur eða byggður á þinni reynslu …

„Já og nei. Allar þessar íslensku karlpersónur yfir þrítugu eru alltaf að einhverju leyti byggðar á mér en líka oft byggðar á fólki sem er í kringum mig. þannig að ég passa mig náttúrlega á því að fara heldur ekki of nálægt. Að vera leiðsögumaður er svipað og að vera leikskólakennari þannig að Kalman leyfir sér miklu meira en ég myndi nokkurn tíma leyfa mér og meira að segja í hugsun. Hann er nokkuð siðlaus, í raun og veru, brotinn. En það eru element í honum úr mér og element úr mér líka í Magga bílstjóra,“ svarar Þórarinn. Hann sé að leika sér svolítið með miðaldra hvíta karlinn og líka leiðsögumanna- og bílstjóratýpurnar.

Spaug í anda Fargo

– Þetta er gamansöm glæpasaga, það er léttur tónn í henni, ekki satt?

„Jú, ég er að reyna að ná svolítið þessum grófa húmor sem er til dæmis í kvikmyndinni Fargo,“ svarar Þórarinn og er í framhaldi spurður hvort fléttan sé í anda Agöthu Christie, full rúta af grunuðum. Jú, hann staðfestir að svo sé og bendir í því sambandi á Morðið í Austurlandahraðlestinni.

„Ég er að taka viljandi upp flá klisju til að reyna að setja einhver bönd á þetta. Bókin er á mörkunum að vera of fagurfræðileg þannig, eins og einhver lesandinn sagði. Ég er að reyna að gera það ekki, er að reyna að gera klisju, reyfara, en þar sem ég hef aldrei lesið mikið af þannig reyfurum er ég ekkert endilega að koma inn sem sérfræðingur í glæpasögum,“ segir Þórarinn. Hann nálgist formið utan frá, sem aðkomumaður, og sækist eftir því að bókin virki eins og Netflix-sería. Hún verði vonandi „hámlesin“.

Þórarinn segir Covid-faraldurinn með öllum sínum takmörkunum, ferðamannaflurrð og hléum hafa bjargað sér að mörgu leyti. Covid hafi fært sér sögusviðið og auk fless heilt ár til að skrifa. Bókin er flví allmikið innblásin af kófinu. „Og í raun og veru skrifuð beint inn í það, þessi vika sem gerist í miðjum mars er vika sem ég lifði sjálfur“ bætir Þórarinn við og á þar við tímabilið sem sagan spannar.

Beint upp úr dagbók

Fremst í bókinni er upptalning á öllum ferðamönnum sögunnar, hinum látna og hinum grunuðu. Lýsingarnar eru stuttar en oftar en ekki spaugilegar og Þórarinn er spurður

hvort einhverjar flessara persóna séu byggðar á fólki sem hann hafi kynnst á ferðum sínum. „Já, lauslega og á stuttum atvikum sem ég hef lent í. Ég man eftir stelpu með dredda sem var augljóslega undir áhrifum ofskynjunarlyfja og ég hef oftar en einu sinni dílað við Trump-ista, pólitíska öfgamenn. Oft eru setningar sem þú lest í bókinni teknar beint upp úr dagbók hjá mér, ég held alltaf dagbók,“ segir Þórarinn. Hann hafi haldið dagbók allt frá því sonur hann fæddist árið 2011 og hún bæði hjálpað honum við bókaskrif og ýmsar upprifjanir. Þórarinn er að lokum spurður hvort bókin verði gefin út á fleiri tungumálum og segir hann bandarískan þýðanda vinna að því að fá bókina gefna út á ensku. „Það skýrist í janúar eða febrúar, ég bind vonir við það og titillinn verður þá Killing Tourists“ segir Þórarinn.

– Þetta er ansi grípandi titill …

„Já, Út að drepa túrista. Einhver sagði að þetta væri titill ársins,“ segir Þórarinn sposkur. Honum hafi líka tekist að rugla nokkra í ríminu á samfélagsmiðlum með þessum ágæta titli.

Út að drepa túrista var dreift í bókabúðir 28 september, 2021. Þeir sem vildu forskot á sæluna mættu í útgáfuhófið í 12 tónum á Skólavörðustig klukkan 18-20, föstudaginn 24 september, daginn fyrir kosningar. Þar var bókin á sérstöku kynningarverði og Þórarinn Leifsson áritaði. Það voru allir velkomnir og þeir sem hafa störfuðu með höfundi í ferðaþjónustu alveg sérstaklega.

Út að drepa túrista er glæpasaga og ekki síður svipmynd af íslenskri ferðþjónustu um það leiti sem kórónaveiran lamaði öll ferðalög um ísland og heimsbyggðina, vorið 2020.

Nánar má lesa um bókina hér.

Lesið hugleiðingar höfundar um bókina hér

Lesið fyrsta kafla hér.

Haustið 2017 sogaðist ég inn í túrisman eins og svo margir landar mínir því tekjurnar voru umtalsvert meiri en ég hafði átt að venjast sem rithöfundur. Þannig kom það til að landið sem ég hafði snúið baki við megnið af ævinni opnaðist fyrir mér á nýjan hátt, svolítið eins og erfið og stórhættuleg ný kærasta með geðhvarfasýki. Þessi kærasta reyndi að drepa mig nokkrum sinnum í viku á þjóðvegum landsins en gat síðan allt í einu tekið upp á því að kyssa mig og kjassa í miðjum febrúar – því ekkert er eins óútreiknanlegt og íslensk veðrátta. Ég var lentur í haturs og ástarsambandi við landið sem ól mig.

Á sama tíma var ég í svipuðu sambandi við ferðamennina sem ég ferjaði milli staða. Hvaða fólk var þetta? Af hverju voru þau að koma hingað? Af hverju var dapra konan ein á ferð? Af hverju talaði þessi maður svona illa um maka sinn? Og svo  framvegis. Ég fékk fljótlega bók í magann en sá um leið að það var nánast óvinnandi verk að setjast niður og skrifa skáldssögu um veruleika sem ég hrærðist í á hverjum degi. Ég var allt of nálægt viðfangsefninu og þar að auki dauðþreyttur flest kvöld. Ég varð að láta smærri verkefni nægja í bili. Eftir fyrsta árið á þjóðveginum datt mér í hug að gera ljósmyndabók um túrisma. Ég tók mynd af sama bekknum með mismundandi ferðamönum á Geysi sjötíu og sex sinnum á einu ári og skeytti við textum úr dagbók. Þetta voru litlar smásögur um fjölþjóðlegan mannlífspott.

Ég gerði nokkrar atlögur að skáldsögu. Ísland er miskunnarlaust og ferðalangar stöðugt minntir á hversu fallvalt lífið er. Á veturna þegar farfuglarnir eru fjarri sveimar annarlegur doði yfir landsslaginu, líkt og í kirkjugarði. Þannig lá glæpasaga beint við og samfélag innan í rútu leiddi hugan fljótlega að Agethu Christie með tilheyrandi fléttum. En um leið og ég settist niður til að skrifa lenti ég í basli með að staðsetja rútuna í tíma og rúmi og réttlæta að hópurinn færi í gegnum fjölmennustu ferðamannastaði landsins án þess að lögreglan hefði áhyggjur af því að morðinginn léti sig einfaldlega hverfa úr hópnum.

Veirufárið í upphafi árs 2020 kom því eins og himnasending. Nú var ég kominn með rétta sviðið fyrir glæpasögu. Þessa skrítnu viku í miðjum mars sem ég lifði sjálfur. Ég fékk heilt ár án ferðamanna þar sem ég gat meir eða minna einbeitt mér að skrifum. Þar að auki hafði ég nógu mikla fjarlægð frá viðfangsefninu til að geta verið kvikindislegur við ferðamennina.

Á hverjum degi er einhverstaðar túristi að brenna sig í hver, detta ofan í gljúfur, drukkna í brotsjó í Black Beach eða fótbrotna í hálku upp við Sólheimajökul. Þótt leiðsögumenn beri ekki lagalega ábyrgð á fullorðnu fólki þá eru þeir sífellt hræddir við að fólk slasist eða verði eftir einhverstaðar. Sannleikurinn er sá að nokkrir ferðamenn slasast eða deyja á hverju ári án þess að íslendingar gefi því mikinn gaum. Fjöldamorðingi í smárútu er því aðeins viðbót við ótal atriði sem góður leiðsögumaður þarf að hafa í huga. 

Á einu ári fór Þórarinn Leifsson sjötíu og sex sinnum í Gullhring með erlenda ferðamenn. Þegar áð var við Geysi tók hann mynd af bekk sem stendur fyrir framan goshverinn Strokk. Hann skráði jafnframt hjá sér það markverðasta sem gerðist í hverri ferð og gaf deginum einkunn að hætti TripAdvisor. Hér er hægt að fylgjast með framvindu á Facebook síðunni.

Bekkurinn veitir innsýn í tólf mánaða tímabil þegar ferðamannabólan náði hámarki á Íslandi. Sjötíu og sex myndir lýsa síbreytilegri veðráttu um leið og textinn greinir frá fjölbreyttri mannlífsflóru jafnt sem eintóna hversdagsleika miðaldra manns á krossgötum – á vertíð sem virðist aldrei taka enda.

Ýmislegt hefur gengið á í lífi Þórarins Leifssonar á síðustu mánuðum. Fyrst skilnaður eftir átján ára hjónaband með tilheyrandi flutningum frá Berlín heim til íslands. Síðan nýtt hlutastarf sem leiðsögumaður á hálendi íslands. Þetta kunna að vera áhugaverðir fréttir fyrir þá sem lásu síðasta kaflan í skáldsögunni Kaldakol sem kom út í nóvember 2017. Reyndar er margt í þeirri bók sem speglar líf höfundar. Hér er hressilegt viðtal  sem Haukur Már Helgason tók í tilefni útgáfunnar.

 

Skáldsagan Kaldakol kom  út í nóvember 2017. Verkið er nokkuð pólitískt og má meðal annars greina í því gagnrýni á íslenska auðmenn sem mergsjúga þjóðina – mörgum lesendum finnst þeir þekkja eignarhaldsfélagið GAMMA í gervi hins ógurlega Kaldakol. Sagan fékk frábærar viðtökur hjá gagnrýnendum og almennum lesendum eins og sjá má  á heimasíðu hennar. Rithöfundurinn og spaugfuglinn Steinar Bragi Guðmundsson sagði verkið fá „400 stig á Gamma Corporate vísitölunni.“ Annar gagnrýnandi, Rósa María Hjörvar, skrifaði hinsvegar að alvarlegt yfirbragð bókarinnar gæfi „engan veginn til kynna hversu drepfyndin sagan er …“ 

Ég hitti Kolbein Óttarsson Proppé fyrir utan Krónuna á kosningadag. Proppé stóð þarna eins og bjöllusauður við glerdyrnar og var að dreifa einblöðungum fyrir VG. Þegar ég strunsaði framhjá með innkaupapokann rétti hann mér glansandi dreifimiða sem ég stakk í vasann.  

> Sjá pistil á Stundin.is Lesa áfram “Með bakið upp við vegginn”

2016 var skemmtilegt ár hjá Þórarni.
3-9 maí Vinnubúðir á Grænlandi. Höfundur kennir ungu fólki að skrifa og gera uppreisn gegn danska konungsveldinu.
25 maí – 3 júní Upplestur  í Berlin á Into the Wind! Nordic Children’s and Young Adult Literature Days.
12 júni Spjall á senunni í Kaupmannahöfn á vegum  Copenhagen Crime festival.
7-11 september Upplestrar á bókahátíð Mantóva á Ítalíu

Ég veit ekki hvernig katalónska skiptinemanum datt í hug að auglýsa íbúðina sína til leigu í fjöldapósti um miðja nótt. En það svínvirkaði. Ég hímdi hálf slompaður og dofinn yfir tölvunni þegar pósturinn datt inn í hólfið. Ennþá reiður við sjálfan mig fyrir að hafa farið að rífast við Sollu um eitthvað sem skipti engu máli. Og reiður við hana fyrir að gera alltaf svona mikið mál úr öllu. Ég átti afmæli. Ókei, ég drakk kannski einum drykk of mikið en þetta var mitt andskotans afmæli.

(Smásaga sem birtist fyrst í TMM)

Lesa áfram “Þvottahúsið í Barselóna”

Þetta hljómaði næstum því eins og bölvun. Maður er nefndur … tilnefndur.
Konan mín hafði reynt að ná í mig í síma allan daginn. Hún stóð í gættinni þegar ég kom heim eins og einhver væri dáinn eða barn fætt á Landsspítalanum.  Þú ert tilnefndur til menningarverðlauna DV, sagði hún. Þú átt að mæta niður í Iðnó klukkan fimm.
Nei, sagði ég. Fokking markaðsdeildin. Ég vil ekki! Lesa áfram “Verðlaunaafhending í Iðnó”